Rast cijena u Bosni i Hercegovini ne odgovara građanima – potrošačima, ali odgovara uhljebima, odgovara vlastima, jer veće cijene znače jedno – više prikupljenog PDV-a – više novca u budžetima – veću blagodet za vlastodršce.
Prihodi od indirektnih poreza u prva tri mjeseca ove godine iznosili su dvije milijarde i 229 miliona KM i veći su za 406 miliona KM ili 22,29 posto u odnosu na isti period 2021. godine kada su iznosili milijardu i 823 miliona KM.
Samo u martu 2022. godine prikupljeno je 806 miliona KM indirektnih poreza, što je za 158 miliona KM više u odnosu na mart 2021. godine.
“Za finansiranje državnih institucija u prva tri mjeseca 2022. godine raspoređen je iznos od 190 miliona KM, identično kao i svih prethodnih godina. Ostatak prihoda, tj. najveći dio prihoda od indirektnih poreza raspoređen je entitetima i Brčko distriktu. Tako je Federaciji BiH raspoređen iznos od 950 miliona KM, Republici Srpskoj iznos od 536 miliona KM i Brčko ditriktu iznos od 53 miliona KM” saopšteno je početkom aprila iz Uprave za indirektno oporezivanje BiH.
Vlast je odlučila da se ućuti. Nema zamrzavanja cijena osnovnih životnih namirnica, nema smanjenja PDV-a. Vlast ćuti, građani ćute i trpe. Zaboli našu državu i njene entitete što sve poskupljuje jer budžeti se fino pune. Zašto mijenjati išta, kad može ovako?
Pa onda malo sadake u izbornoj godini, da se vidi “intervencija u prostoru”, da se vidi da se pomaže, a ustvari se samo prelijeva od viška prihoda od PDV-a u rashod. Malo da se penzioneri zadovolje, malo da se radnici obraduju. Ali nema sistemskog pristupa, nema stvarne pomoći, samo da još prođe april i dodatnih 200tinjak miliona KM više u kasi ( bili su uskršnji i vaskršnji praznici, došla dijaspora, hvala im na tome )..i jošnda prođe maj, i još juni…pa eto skoro milijarda novog novca u budžetima od naivnih građana koji samo kukaju a ne traže ništa i koji, kako rekosmo, samo ćute i trpe..
Prema podacima Agencije za statistiku BiH nivo cijena u martu 2022.godine u odnosu na isti mjesec prethodne godine viši je za 10,2%.
To znači da je inflacija u BiH prešla granicu od 10%
“Prosječni rast cijena zabilježen je u odjeljcima Hrana i bezalkoholna pića za 14,8%, Alkoholna pića i duhan za 0,7%, Stanovanje i režijski izdaci za 8,3%, Namještaj, kućanski uređaji i redovno održavanje kuće za 6,3%, Zdravstvo za 1,0%, Prijevoz 24,5%, Komunikacije za 0,3%, Rekreacija i kultura za 5,2%, Obrazovanje za 0,5%, Restorani i hoteli za 6,9% te Ostala dobra i usluge za 3,7%” podaci su Agencije za statistiku BiH.
Prosječni pad cijena je zabilježen u odjeljku Odjeća i obuća za 5,5%.
Ono što zabrinjava jeste činjenica da cijene u BiH rastu brže nego što je to slučaj u zemljama Evropske unije. Istovremeno, prosječna plata u zemljama EU veća je za 250% o prosječne plate u BiH.
Pokušaji da se nešto konkretno uradi na tom planu, propali su ili su odgođeni na neodređeno. Čeka se na procedure, zadovoljava se forma, dok niko ne radi ništa na suštiti. Kako pomoći građanima ove zemlje?
U decembru 2021. godine prosječna neto plata u BiH je iznosila 534 EUR što predstavlja porast od 5,52% u odnosu na isti mjesec 2020. godine. Treba takođe primijetiti da je u posmatranom periodu rast BDP-a bio viši od rasta plata.
“Ako se rast plata posmatra u širem kontekstu onda treba napomenuti da je prosječna neto plata na nivou EU zemalja takođe rasla uz izuzetak 2019 i 2020. godine. Primjera radi, u 2020. godini prosječna plata na nivou EU 19 zemalja iznosila 1.328,9 EUR što je za oko 250% više od prosječne plate u BiH” navodi se u analizi GEA Banjaluka
Razlika u kretanjima cijena hrane i plata je bila specijalno izražena krajem 2021. godine, posebno u novembru i decembru kada je porast u odnosu na decembar 2020. godine kod cijena hrane premašio porast plata za oko 5 procentnih poena.
“Na primjer, u decembru 2021. godine su cijene hrane porasle za 10,9% u odnosu na decembar 2020. godine, dok su plate u istom periodu porasle za 5,5%. Prema tome, iako su plate u prethodnoj godini rasle, kupovna moć hrane i sposobnost BiH građana da se prehrane su oslabile. Ovakva dinamika mjesečnog poskupljenja hrane u drugoj polovini 2021. godine je dovela do primjetnog odvajanja rasta cijena hrane od rasta plata. Iako se to dešavalo u oba entiteta, ovaj proces je bio nešt naglašeniji u FBiH u odnosu na RS” piše u analizi koju potpisuje autor Ognjen Đukić.
Svi ovi podaci govore da nam slijedi težak ekonomski momenat. Inflacija je, čini, se izmakla kontroli, a na drugoj strani donosioci mjera nisu uradili ništa konkretno. Mnogi građani, pogotovo oni sa nižim primanjima, biće u težoj poziciji da pokriju rastuće troškove, kako za osnovne namirnice, tako i za režije, jer te stvari čine najveći dio kućnog budžeta. A domaćim političarima je svejedno
Oni ćute. Baš kao i građani. Samo što ovi drugi trpe. A ovi prvi trpaju…
Buka
