Američki Hadson institut: Neuspjeh Vašingtona u Siriji okrenut će Evropu prema Rusiji i Iranu

Saradnici Hadson instituta, konzervativnog tink-tanka iz Vašingtona Simond De Galber i Bendžamin Hadad, u svom nedavno objavljenom članku upozoravaju da neslaganje Sjedinjenih država i Evropske unije oko taktike za rješenje sukoba u Siriji može izazvati veliki jaz između njih.

Oni ističu da će to Evropu približiti Rusiji i Teheranu, i pozivaju da se Bijela kuća značajno angažuje radi svrgavanja sirijskog predsjednika Bašara al Asada:

“Sukob u Siriji stvara sve veći pritisak na saveznike SAD u Siriji i neposrednom susjedstvu, a migranatska kriza sve jače utiče na Evropu. Rusija i Iran ulažu veliki politički kapital i sredstva za podršku sirijskom režimu. Za Vašington još uvek ima vremena za promjenu kursa, jer će u suprotnom njegovi evropski saveznici sve više rješenje tražiti u Moskvi i Teheranu.”

Danas, više nego ikada, Evropa je direktno suočena sa dramatičnim posljedicama sirijskog građanskog rata. Protok izbjeglica je sve veći, a pored njih rat je u Siriju privukao ekstremiste iz Evrope, što povećava rizik od terorističkih napada u bliskoj budućnosti. Francuska obavještajna služba ukazuje da DAIŠ Država iz svog sirijskog uporišta priprema napade na ciljeve u Evropi i Francuskoj. Sve ovo podstiče javni pritisak za neku vrstu intervencije, a nedavna anketa pokazuje da je 61% francuske javnosti naklonjeno kopnenoj intervenciji protiv DAIŠ-a, dok dvije trećine britanske javnosti podržava vazdušne napade u Siriji.

Dok je Obamina administracija uložila sav svoj politički kapital za obezbjeđivanje podrške u Vašingtonu za nuklearni sporazum sa Iranom, bila je veoma pažljiva da ne uđe u drugu vojnu kampanju, i značajno se umiješa na sirijsku scenu, uprkos mantre da Asad mora da ode. Predsjednik Obama je nekoliko puta rekao da poslije nuklearnog sporazuma njegova administracija neće se povući sa Bliskog istoka. Ipak, njegova sirijska politika se u regionu, ali i u Evropi se tumači kao suprotna.

Naravno, Evropljani nisu u najboljoj poziciji da o Siriji drže propovjedi svojim američkim prijateljima, jer pored retoričkog zahtjeva da Asad ode sa vlasti i da on ne može biti dio rješenja, nemaju zajedničku viziju o načinima za okončanje sukoba. Francuska i Velika Britanija imaju čvrst stav, dok Njemačka, koja je primila većinu izbeglica koje stižu u Evropu, pokazuje skepsu prema bilo kakvoj vojnoj opciji u Siriji.

U središtu nemogućnosti Zapada da oblikuju događaje u Siriji je neusklađenost navedenog političkog cilja sa sredstvima potrebnim da se on ostvari.

U međuvremenu, Iran i Rusija su mnogo manje uzdržani i obje zemlje podržavaju Asada od prvog dana, direktno i preko posrednika. Zadržavanje snažnog uticaja na vlast u Siriji je ključ za regionalne ambicije Teherana, jer čuva sposobnost Irana da podrži Hezbollah u Libanu. Moskva želi da sačuva svoje uporište u Mediteranu držeći svoju bazu u Tartusu, ali joj je takođe stalo da dokaže da je pouzdan saveznik. Iran je poslao veliki broj savjetnika i vojnika da se bore u ime Asada, a najnovije akcije Rusije su nastojanje da se utvrdi stanje na terenu prije bilo kakvih pregovora o političkoj tranziciji.

Teheran i Moskva ne pokazuju volju da pregovaraju, niti osjećaju dovoljan pritisak da prihvate ishod koji bi na bilo koji način ugrozio njihove interese. I Rusija i Iran će nastaviti da podržavaju sirijskog predsjednika i da se zalažu da on bude dio saveza u borbi protiv terorizma. Pri tom oni definišu terorizam u širem smislu, koji obuhvata ne samo DAIŠ već i veliki broj pobunjeničkih grupa koje se bore protiv Asada.

Što više Zapad daje naznake da je spreman da sarađuje sa Asadom, to će dati snagu tvrdnji DAIŠ da je to jedina organizacija koja je zaista angažovana u borbi protiv sirijskog predsjednika. Ali što više SAD čekaju da formulišu alternative, Evropa će biti sklonija iskušenju da se nakloni Rusiji i Iranu. Naznaka već ima. Njemački ministar inostranih poslova Frank-Valter Štajnmajer, je “snažno pozdravio” “rastuće vojno angažovanje Rusije u regionu” i to na zajedničkoj konferenciji za štampu održanoj prošle nedjelje sa američkim sekretarom Džimom Kerijem. Prošlog četvrtka, njemačka kancelarka Angela Merkel je pozvala  na “razgovor” sa Asadom – na šta Rusi već dugo vremena pozivaju kao na neophodan prvi korak.

Kreatori američke politike ne bi trebalo da potcenjuju sve veći ugled koji ruski predsjednik Vladimir Putin ima među pojedinim segmentima evropskog biračkog tijela. Populistički pokreti ga hvale prikazujući ga kao čuvara tradicionalnih vrijednosti prema dekadentnim zapadnim običajima, američkog imperijalizma, i rastuće opasnosti od vehabitskog islama na evropskom kontinentu. Taj politički narativ sada zahvata veće političke pokrete u Zapadnoj Evropi. Vodeći političari u EU mogu da budu zabrinuti zbog krajnjih Putinovih ciljeva, ali oni moraju da pridobiju birače.

Pitanje Sirije i saradnje sa Iranom i Rusijom može postaviti uznemirijući presedan za transatlantsko jedinstvo. To takođe može dovesti u pitanje režim sankcija EU protiv Rusije. Rusija i Iran nisu do sada ponudili održivi izlaz iz krize u Siriji, ali su makar odlučno nastupili protiv vehabitskih terorista na Bliskom istoku.

Izvor : Kurir