22. februar (veljača) (22.2.) je 53. dan godine po gregorijanskom kalendaru. Do kraja godine ima još 312 dana (313 u prestupnoj godini).
Događaji
1819 – Ugovorom Adams-Onís Španija prodala Floridu SAD-u za 5 miliona USD.
1957 – Osnovana Srednja muzička škola u Tuzli;
1958 – Održana 15. dodjela “Zlatnog globusa”;
1993 – Vijeće sigurnosti UN-a odlučilo pokrenuti tužbu protiv svih ratnih zločinaca putem osnivanja Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju, sa sjedištem u Haagu u Holandiji.
2001 – Haški tribunal osudio Dragoljuba Kunarca, Radomira Kovača i Zorana Vukovića na 28, 20 i 12 godina zatvora zbog silovanja i porobljavanja muslimanskih žena i djevojčica u Foči od juna 1992. do februara 1993.
Rođeni
1161 – Inocenc III, rimski papa 1198-1216;
1403 – Karlo VII ‘Pobjednik’ (22. februar 1403. – 22. juli 1461.), kralj Francuske od 1429 – 1461. godine.
1732 – George Washington je bio američki političar i prvi predsjednik Sjedinjenih Američkih Država od 1789. do 1797. godine. Rođen je 22. februara 1732. godine u Wakefieldu u Westmoreland County (Virdžinija), a umro 14. decembra 1799. godine na svom imanju Mount Vernon u Virdžiniji. U Sjedinjenim Američkim Državama je poznat kao “otac nacije” (Father of the Nation).
1788 – Arthur Schopenhauer (Artur Šopenhauer; 22. februar 1788 – 21. septembar 1860), bio je njemački filozof. Bio je jedan od najbitnijih filozofa devetnaestog vijeka, najpoznatiji po svom djelu “Svijet kao volja i predodžba” (Die Welt als Wille und Vorstellung). Ovaj filozof je bio poznat po tome što je bio iracionalista, filozofski pesimista i otvoreni mrzitelj Hegela. Pod uticajem Kanta prihvatio je mišljenje da je svijet produkt subjekta. Smatrao je da je sve privid, varka i da zato ne treba tražiti suštinu u pojavnom, vidljivom svijetu. Svojim pesimizmom Šopenhauer je uticao na kulturu devetnaestog vijeka, posebno na umjetnost (Wagner).
1810 – Frédéric François Chopin (bosanski izgovor: Frederik Šopen; poljski jezik: Fryderyk Franciszek Chopin, (Żelazowa Wola, 22. februar 1810. ili 1. mart 1810. – Pariz, 17. oktobar 1849.), poljski kompozitor i pijanist.
Rano djetinjstvo proveo je u domovini, a ranu mladost na putovanjima u Berlinu, Beču i Dresdenu, te odlazi iz Poljske sa željom da se usavrši u inostranstvu, ne sluteći da se više nikada neće vratiti u domovinu. Napokon je 1830. došao u Pariz – grad koji se i danas ponosi razdobljem u kojem je mladi Poljak odredio stilske i estetske smjernice klavirskoga romantizma.
Kao veliki domoljub, trajno se družio s Poljacima u Parizu. Njegova ljubav i život s književnicom George Sand postali su predmet opsežne literature. Osim manjeg broja orkestralnih i komornih djela, te 17 poljskih pjesama za glas i klavir, Chopin je komponirao isključivo djela za klavir. Chopin je bio jedinstven kao pijanist, izvođač vlastitih djela i sasvim poseban i usamljen kao autor. Bio je bez uzora u prijašnjim razdobljima klasične muzike i gotovo bez nasljednika. Ostavio je opus od 74 štampanih djela koja po svojoj formalnoj strukturi i poetskim obilježjima nemaju premca u evropskoj muzici. Svojom je umjetnošću odlučno djelovao na klavirsku muziku i interpretativni stil, pa njegov uticaj dopire i u 20. vijek. Umro je od tuberkoloze pluća.
1840 – August Bebel, njemački socijaldemokrat;
1857 – Heinrich Rudolf Hertz (Hamburg, 22. februar 1857. – Bonn, 1. januar 1894.) je njemački fizičar po kome je mjerna jedinica za frekvenciju, herc (Hz) dobila ime. On je bio prvi koji je 1888. dokazao postojanje elektromagnetskih radijacija napravivši aparaturu koja je proizvodila radio valove.
Hertz je rođen u Hamburgu, Njemačka u židovskoj obitelji koja je poslije preobraćena u kršćanstvo. Otac mu je bio savjetnik u Hamburgu, a majka doktorova kći. Za vrijeme školovanja u sveučilištu u Berlinu pokazao je veliki interes i intelekt za znanosti i jezike; a učio je arapski i sanskrit. Znanosti i inženjering studirao je u Dresdenu, Münchenu i Berlinu. Bio je učenik Gustava R. Kirchhoffa i Hermanna von Helmholtza. Diplomu je dobio 1880., a do 1883. ostao je Helmholtzov učenik. Tada je uzeo mjesto predavača na sveučilištu u Kielu. Stalni profesor postao je 1885. na sveučilištu u Karlsruheu i tu je otkrio elektromagnetske valove.
Nakon Michelsonovog eksperimenta 1881. (prethodnik Michelson-Morleyeva eksperimenta iz 1887.) koji je dokazao nepostojanje zemljine putanje oko sunca koja je nastala u 17. vijeku, Hertz je preformulirao Maxwellove jednadžbe i došao do novog otkirća. Tokom eksperimentiranja otkrio je da elektro-signali mogu putovati kroz zrak, kao što su pretpostavili James Clark Maxwell i Michael Faraday, i to je bila baza za otkiriće i izradu radia. Još je otkrio i fotoelektrični efekat (koji je kasnije objasnio Albert Einstein) kada je primijetio da je elektrificirani (nabijen) objekt gubio snagu pri dodiru sa ultraljubičastim zrakama.
Hertz je preminuo od trovanja krvi u Bonnu kada je imao 37 godina.
Njegov nećak Gustav Ludwig Hertz dobio je Nobelovu Nagradu, a Gustavov sin Carl Hellmuth Hertz otkrio je ultrazvuk.
1900 – Luis Buñuel, španski filmski režiser;
1913 – Ranko Marinković (Vis, 22. februar 1913. – Zagreb, 28. januar 2001.) bio je hrvatski književnik
1921 – Giulietta Masina, italijanska glumica;
1935 – Danilo Kiš (22. februar 1935, Subotica, Jugoslavija – 15. oktobar 1989, Pariz, Francuska) je bio jugoslavenski književnik. Osnovnu školu i gimnaziju pohađa u Mađarskoj. Njegovog oca nacisti hapse 1944. tokom antisemitske racije, te ga odvode u Auschwitz, gdje pronalazi smrt zajedno s hiljadama drugih Jevreja.
Ostatak porodice “Crveni krst” prebacuje u Crnu Goru, na Cetinje, u zavičaj Danilove majke. Tu Danilo dovršava gimnazijsko školovanje. Godine 1954. upisuje se na Filiozofski fakultet Univerziteta u Beogradu, da bi 1958. diplomirao na novoosnovanoj grupi za opštu književnost, čime je postao njen prvi diplomac. Rano se osvjedočio kao vrsni prevodilac s francuskog i mađarskog. Godinama živi kao slobodni književnik i prevodilac, a jedno vrijeme vodi i međunarodnu saradnju u Udruženju književnika Srbije. Također je niz godina radio kao lektor za srpski jezik i književnost u Strazburu, Bordou i Lilu.
Za dopisnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti izabran je 1988. godine.
Posljednjih godina živio je kao profesionalni književnik u Parizu i Beogradu. Umro je u Parizu, gdje se jedno vrijeme i liječio. 15. oktobra 1989. sahranjen je u Beogradu na Novom groblju.
Danilo Kiš je pisao pripovjetke, romane, drame, pjesme, eseje i polemičke rasprave, a prevodio je s ruskog, mađarskog, francuskog i engleskog. Njegova prva knjiga objavljena je 1962, a sadrži dva kratka romana: Mansarda i Psalam 44. najviša čitalačka priznanja i istinsku slavu zadobija s romanom Bašta, pepeo (1965).
Sabrana djela Danila Kiša, objavljena 1983, obuhvataju deset tomova. To su: Mansarda, Psalam 44, Rani jadi, Bašta, pepeo, Pješčanik, Noć i magla, Grobnica za Borisa Davidoviča, Čas anatomije, Homo poeticus i Enciklopedija mrtvih.
Posmrtno su objavljene knjige: Život, Literatura, Gorki talog iskustva, Pjesme i prepjevi, Lauta i ožiljci s tekstovima iz zaostavštine i onim koji do tada nisu bili preštampavani u obliku knjiga.
Kiš je jedan od najprevođenijih pisaca, dobitnik niza uglednih domaćih i prestižnih međunarodnih književnih nagrada.
1943 – Eduard Limonov, ruski pisac i političar;
1949 – Niki Lauda, austrijski vozač Formule 1 i trostruki svjetski prvak, pilot i poduzetnik;
1950 – Miou-Miou, francuska glumica;
1959 – Kyle MacLachlan, američki glumac;
1962 – Steve Irwin, australijski zoolog, naturalista i televizijska zvijezda;
1975 – Drew Barrymore, američka glumica;
Umrli
1512 – Ameriggo Vespuchi, italijanski moreplovac
1987 – Andy Warhol, američki slikar, novinar, filmski režiser i prodecent
Wikipedia
